Kręcz szyi to waga mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego, która może powstać jeszcze w łonie matki lub w trakcie porodu. Charakteryzuje się asymetrycznym ułożeniem dziecka, które zwraca główkę tylko w jedną stronę. Konieczne jest wdrożenie leczenia od pierwszych dni życia, aby zapobiec powikłaniom. Wrodzony kręcz szyi to wada występująca w obrębie mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego ( która nieleczona powoduje liczne deformacje kostne: odkształcenia tylnej części czaszki, twarzoczaszki, skoliozy. Wada ta nie powoduje zwykle dolegliwości bólowych. Kręcz szyi - przyczyny Wrodzony kręcz szyi pochodzenia mięśniowego, dający skrócenie i zbliznowacenie w obrębie mięśnia najczęściej spowodowany jest urazem okołoporodowym w obrębie szyi, przy przechodzeniu dziecka przez kanał krew organizuje się w ciągu kilkunastu dni tworząc krwiak w przebiegu omawianego mięśnia, łatwo wyczuwany przy badaniu palpacyjnym przez rodziców i lekarzy. Drugą przyczyną tego rodzaju kręczu jest wadliwe ułożenie płodu w łonie matki, ale ponieważ nie powoduje ono zmian patologicznych w obrębie mięśnia szybko można skorygować asymetryczne ułożenie głowy poprzez odpowiednią terapię. Wrodzony kręcz szyi pochodzenia kostnego występuje jako skutek obecności wad rozwojowych w obrębie kośćca np. dodatkowy kręg klinowy w odcinku szyjnym kręgosłupa lub zmiany w budowie kręgów w przebiegu choroby Klippela-Feila. W tych przypadkach wtórnie następuje asymetryczne ustawienie głowy ze skróceniem mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego. Kręcz szyi - jak go rozpoznać? Noworodek położony na plecach czy też na brzuchu, na skutek jednostronnego skrócenia mięśnia utrzymuje głowę przechyloną na bok w stronę skrócenia, jednocześnie skręcając ją w stronę przeciwną ze wzrokiem skierowanym lekko w górę. Takie ułożenie nie korygowane, wkrótce prowadzi do utrwalonego, asymetrycznego ułożenia całego ciała. W czwartym miesiącu życia dziecka, asymetryczne ułożenie dziecka zaczyna być w pełni widoczne, gdyż noworodek z tym problemem nie potrafi osiągnąć umiejętności charakterystycznych dla tego wieku. Zdrowe niemowlę potrafi już leżeć na plecach w pełnej symetrii głowy i tułowia, łączyć obie rączki na klatce piersiowej i wsadzać je sobie do buzi. W obrębie miednicy obserwujemy symetryczne podnoszenie obu nóżek do brzucha, dające pełną aktywizację jego mięśni. W leżeniu na brzuchu dziecko opiera się na obu przedramionach, potrafi utrzymać głowę w symetrii i wydłużeniu, a także swobodnie skręcać ją w obie strony. Kręcz szyi - objawy Objawy, które rzucają się rodzicom lub pediatrom w oczy to ciągłe zwracanie główki w jedną stronę. Takie ustawienie powoduje: ograniczenie pola widzenia po stronie skróconego mięśnia, brak zainteresowania jedną stroną ciała a także otoczeniem, brak aktywności kończyny górnej po tej stronie. dłoń jest zazwyczaj zaciśnięta, wycofana, położona na podłożu przy uchu, nieaktywna. We wspomnianym czasie czwartego miesiąca życia dziecka niezależnie od przyczyny kręczu, dziecko nie potrafi osiągnąć symetrycznego ułożenia na plecach i dotyczy to nie tylko głowy, ale także tułowia i miednicy. Położone na brzuchu szybko zaczyna marudzić, gdyż nie potrafi podeprzeć się na obu przedramionach jednocześnie. Sylwetka kilkuletniego dziecka z nieleczonym lub późno skorygowanym kręczem charakteryzuje się nie tylko asymetrycznym ułożeniem głowy, ale również: spłaszczeniem tyłu czaszki, niedorozwojem twarzoczaszki po stronie skróconego mięśnia (twarz dziecka rośnie wolniej, obserwujemy mniejsze oko, ucho, policzek). W obrębie tułowia występuje skrzywienie kręgosłupa z wklęsłością po stronie skrócenia, asymetryczne ustawienie łopatek, a w obrębie miednicy uniesienie biodra w górę, również po stronie skróconego mięśnia. Kręcz szyi - jakie są powikłania? Dalszy rozwój następuje zazwyczaj wolniej i cały czas utrwalane jest asymetryczne ustawienie poszczególnych części ciała, powodując w wieku kilku lat różne wady np.: wzroku, wady postawy, skoliozy. Bardzo często dzieci te mają w początkowym okresie nauki problemy z rysowaniem, czytaniem, pisaniem na skutek braku integracji obu półkul mózgowych w pierwszym roku życia. Kręcz szyi - diagnostyka i leczenie Leczenie kręczu szyi pochodzenia mięśniowego zazwyczaj jest zachowawcze, tylko w skrajnych , późno wykrytych i zaniedbanych przypadkach konieczne jest operacyjna korekcja. W przypadku leczenia kręczu pochodzenia kostnego leczenie zachowawcze często nie daje pełnej korekcji i dopiero po operacyjnym usunięciu przyczyny wady , poprzez kinezyterapię i zabiegi z zakresu fizykoterapii możemy zniwelować asymetrię szyi i twarzy. W celu zdiagnozowania przyczyny kręczu szyi lekarz ortopeda lub chirurg wykonują zwykle badanie USG w obrębie mięśnia m. które pokazuje nam obecność krwiaka, jego rozmiar i umiejscowienie w mięśniu. Jeśli lekarz podejrzewa, że przyczyną wady jest zmiana kostna w obrębie odcinka szyjnego kręgosłupa, zaleca wykonanie zdjęcia RTG, zwłaszcza u starszych dzieci. Leczenie zachowawcze Leczenie zachowawcze kręczu pochodzenia mięśniowego obejmuje: instruktaż dla rodziców, ćwiczenia bierne, terapię ogólnorozwojową, elementy masażu klasycznego. Instruktaż dla rodziców - jak pielęgnować dziecko z kręczem szyi? Niezależnie od przyczyny kręczu szyi, rodzice w pierwszych dniach życia dziecka powinni otrzymać dokładny instruktaż dotyczący pielęgnacji i sposobu postępowania z dzieckiem. Pielęgnacja obejmuje: sposób noszenia, podnoszenia, układania, karmienia dziecka. Instruktażu zazwyczaj udziela lekarz ortopeda lub fizjoterapeuta z doświadczeniem w pracy z noworodkami. Bardzo często konieczne jest dokonanie szeregu zmian w ustawieniu sprzętu w domu: łóżeczka, przewijaka, kojca. Ma to na celu zachęcanie dziecka do odwracania główki we właściwą stronę, tak aby wiele razy w ciągu dnia powtarzało tę czynność. W ten sposób dziecko będzie utrwalało nabyte na terapii prawidłowe nawyki. Leczenie kręczu szyi - ćwiczenia bierne Ćwiczenia bierne, które wprowadzamy w pierwszych dniach życia dziecka, wykonywane są w celu rozciągnięcia skróconego mięśnia Początkowo ćwiczenia wykonuje tylko terapeuta, ale ponieważ powinny być one wykonywane kilka razy dziennie, zadaniem terapeuty jest nauczenie rodziców jak ćwiczyć, rozciągać mięsień i sprowadzać malucha do symetrii. Elementy masażu klasycznego mają za zadanie rozluźnienie mięśnia przykurczonego i przygotowanie go do ćwiczeń biernych. Kiedy w obrębie mięśnia wyczuwalny jest krwiak, do masażu możemy użyć oprócz oliwki maści np.: Fastum, która dodatkowo pomoże w procesie wchłaniania się „guzka‘’ wyczuwanego w obrębie szyi. Terapia ogólnorozwojowa Musimy pamiętać ,że niekorygowany kręcz szyi opóźnia i zaburza rozwój psycho-ruchowy dziecka, dlatego kolejnym ważnym elementem leczenia zachowawczego jest wprowadzenie terapii ogólnorozwojowej. Jedną z takich metod jest terapia NDT-Bobath, która pomoże wyrównać deficyty w: asymetrii ciała, sile mięśniowej w obrębie szyi, tułowia, miednicy. Terapia ta pozwoli również wyrównać napięcie mięśniowe po obu stronach ciała dziecka, często zaburzone przy asymetrii wynikającej z kręczu szyi. Leczenie zachowawcze przeprowadzamy w ciągu pierwszego roku życia dziecka. Leczenie operacyjne Leczenie operacyjne stosowane jest w przypadku gdy, z różnych powodów leczenie zachowawcze nie przyniosło zamierzonych efektów lub wada kostna jest oczywista. Lekarz prowadzący może zdecydować o wykonaniu zabiegu operacyjnego, aby nie dopuścić do wtórnych zniekształceń. Zabieg operacyjny polega na przecięciu ścięgien mięśnia w okolicy przyczepów mięśnia (głowy mostkowej i obojczykowej). Po zabiegu operacyjnym przez kilka tygodni zaleca się noszenie kołnierza Szanza w celu utrzymania korekcji uzyskanej podczas operacji. Jednocześnie kilka dni po zabiegu wprowadzamy delikatne ćwiczenia czynno-bierne. Po uzyskaniu zgody lekarza możemy wprowadzić pełen zakres rehabilitacji: ćwiczenia czynne w obrębie mięśni głowy, szyi, tułowia; ćwiczenia wzmacniające mięsień strony przeciwnej ,który zwykle jest nadmiernie rozciągnięty i osłabiony. Ćwiczenia te będą bardziej atrakcyjne dla kilkuletnich pacjentów, gdy wprowadzimy zestaw ćwiczeń z taśmą Thera-band; ćwiczenia rozciągające po stronie kręczu, które utrzymają skorygowane zabiegiem operacyjnym ustawienie głowy; ćwiczenia korekcyjne, które wpływają na całą postawę i zapobiegają powstawaniu skoliozy; ważnym elementem rehabilitacji jest nauka prawidłowego pływania ,która jest również atrakcyjnym dla dzieci uzupełnieniem długotrwałego procesu rehabilitacji po zabiegu. ​ Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na temat zdrowia i zdrowego stylu życia, zapraszamy na nasz portal ponownie!